Depresja
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) depresja stanowi obecnie czwarty najpoważniejszy problem zdrowotny na świecie. Kto jest najbardziej narażony na depresję i jak ją rozpoznać? Jakie są objawy depresji i jak przebiega jej leczenie?
Depresja dotyka wszystkie grupy społeczne, bez względu na płeć, wiek i wykształcenie. Objawy depresji mogą być inne u każdego człowieka i dlatego tak trudno ją rozpoznać. Jednak podstawową przyczyną błędów w zdiagnozowaniu depresji jest brak nawyku mówienia podczas wizyt u lekarza o emocjach oraz obawa przed piętnem choroby psychicznej.
rnPrawie nie ma osoby, która chociaż raz w życiu nie doświadczyła obniżenia nastroju. Jeśli samopoczucie jest złe, można mówić o smutku, jeżeli gorsze – o przygnębieniu, a jeśli jest bardzo źle – to prawdopodobnie depresja. Trudno radzić sobie wtedy z problemami, pracować, prowadzić normalne życie.
W sensie medycznym depresję rozpoznaje się, gdy występuje pięć lub więcej poniższych objawów przez co najmniej dwa tygodnie:
- Obniżony nastrój, smutek;
- Utrata zainteresowań i zmniejszone uczucie przyjemności z codziennych czynności, izolacja -„odsunięcie się od życia”;
- Poczucie małej wartości, utrata wiary w siebie lub nieuzasadnione poczucie winy;
- Ponure, pesymistyczne spojrzenie w przyszłość;
- Obniżenie napędu i aktywności, szczególnie w godzinach rannych;
- Zaburzenia uwagi i koncentracji;
- Uczucie zmęczenia lub utrata energii;
- Bezsenność lub nadmierna senność, z reguły wczesne budzenie się;
- Pobudzenie lub spowolnienie psychoruchowe;
- Znaczna utrata lub przyrost wagi ciała;
- Nawracające myśli samobójcze;
- Zmniejszone libido lub jego całkowita utrata.
Depresja: czynniki ryzyka
Niezwykle ważne w depresji są czynniki genetyczne. Co prawda nie są odpowiedzialne za jej rozwój, ale predysponują do łatwiejszego popadania w nią. Ludzie, których członkowie rodzin leczyli się, z dużym prawdopodobieństwem również są zagrożeni wystąpieniem tej choroby. Inne czynniki wpływające na rozwój depresji to nasilający się stres oraz klimat.
Leczenie depresji
Depresja to choroba ciężka i przewlekła, mająca tendencje do nawrotów. Sama nie ustąpi. Wymaga indywidualnie dobranej, długotrwałej i systematycznie prowadzonej terapii farmakologicznej. Poprawę można zauważyć dopiero po 6 (a u osób starszych nawet 12) tygodniach.
Bardzo ważne jest wspomożenie farmakoterapii dodatkowymi działaniami, np. współpracą z psychoterapeutą i bliskimi. Odpowiednio przygotowana rodzina powinna wspierać chorego, jej rola w leczeniu jest nieoceniona (stąd tak ważna jest edukacja rodziny). Złe stosunki rodzinne mogą nie tylko nasilać występowanie zaburzeń, ale też obniżać skuteczność terapii.
W leczeniu depresji sezonowych, związanych z brakiem światła słonecznego, dodatkowo wykorzystuje się też fototerapię i inne metody stymulujące pracę mózgu.